Derince, Cumhuriyet döneminin ortaya çıkardığı yeni yerleşim yeridir.
1890 yılında liman kurulması için İzmit Körfezi’ nde en derin kıyısı bulunan bir yer aranır, yetkililer en derin yer olarak bugünkü limanın bulunduğu yeri tespit ederler.
Burası derinliğinden dolayı “Derince Liman” diye anılmaya başlar. Bu nedenle, Derince adını limandan almıştır. Almanlar tarafından hemen inşaatına başlanan liman için çok sayıda insan liman inşaatı yapımında çalışmak için bölgeye gelir.
1904 yılında faaliyete geçen limanda, çalışanlar birer, ikişer evlerini kurmaya başlarlar.
1887 yılından itibaren Balkanlar’dan, Kafkaslar’dan ve Kırım’dan göçler alan, Derince artık genişlemeye ve gelişmeye başlamıştır.
Bu gelişmelerden sonra Atatürk 1936 yılında Romanya’dan Türkiye’ye göç eden soydaşlarımıza Derince ’de otuz hanelik arazi verir.
Göçmenlerin evlerini kurmaları üzerine Çınarlı köyü muhtarlığına bağlı olan Derince, 1952 yılında bağımsız muhtarlık olur. Derince ’nin ilk muhtarı Ahmet Usta ’dır.
Körfez kıyısında sanayinin kurulmasıyla gelişen ve nüfusu hızla artan Derince 27 Mayıs 1960 da dört mahalleye ayrılır.
Birçok devlet adamının yanı sıra M. Kemal Atatürk, İsmet İnönü, Celal Bayar, Adnan Menderes, Turan Güneş, Turgut Özal, Süleyman Demirel gibi önemli şahsiyetler de Derince ’yi ziyaret edenler arasındadır.
Derince’nin tanınmasına tarihi Çenesuyu da katkıda bulunmuştur.
Çenesuyu 1860’lı yıllarda lezzetiyle şairlerin mısralarına konu olmuş, adı İzmit’le özleşmiş tarihi ve şifalı bir sudur.
1994 yılında ilk kez belediye olan Derince’nin seçilmiş ilk belediye başkanı Nihat Ergün’dür.
Derince Belediyesi’nde daha sonra sırasıyla Halit Altuntaş, Ali Haydar Bulut, Aziz Alemdar, Ali Haydar Bulut ve son olarak Zeki Aygün başkan olarak görev almışlardır.
Dumlupınar, Deniz, Çenedağ, Sırrıpaşa, Çınarlı, Yenikent, Mersincik, Yavuz Sultan, İbn-i Sina, Fatih mahallelerinin yanı sıra Derinceye ilçe olmasından sonra Karagöllü, Terziler, Çavuşlu, Tahtalı, Toylar (sonradan Merkez ilçeden ayrılıp buraya geçti), Geredeli ve Kaşıkçı muhtarlıkları bağlanmış ve ilçe 17 mahalleden oluşmaktadır.
Derince’nin nüfusu ise 140 bin 982 kişiden oluşmaktadır.